اللهمّ افْتَحْ لی فیهِ أبوابَ الجِنانِ واغْلِقْ عَنّی فیهِ أبوابَ النّیرانِ وَوَفّقْنی فیهِ لِتِلاوَةِ القرآنِ یا مُنَزّلِ السّكینةِ فی قُلوبِ المؤمِنین.
خدایا بگشا برایم در آن درهاى بهشت و ببند برایم درهاى آتش دوزخ را و توفیقم ده در آن براى تلاوت قرآن اى نازل‌كننده آرامش در دلهاى مؤمنان.
**********************
اللهمّ افْتَحْ لی فیهِ أبوابَ الجِنانِ واغْلِقْ عَنّی فیهِ أبوابَ النّیرانِ
جنان: جنت، درهای بهشت. نیران: آتش دوزخ، درهای دوزخ .
اللهم افتح: بگشای، أغلق: ببند
چرا از خدا در این دعا می خواهیم درب را باز کند یا ببندد؛ مگر بهشت یا جهنم جلوی ماست؟
در حال حاضر بهشت و جهنم جلوی ما نیست و ما الان نمی خواهیم وارد آن شویم؛ ولی در واقع، اولا: ما همین حالا بهشت و جهنم را می سازیم، ثانیا: با اعمالمان، در بهشت یا جهان را برای خود باز یا بسته می کنیم؛ لذا إفتح و أغلق یعنی خدایا گناهان مرا ببخش، مرا پاک کن، خیرات و حسنات مرا زیاد کن، توفیق عبادت و ترک معصیت به من بده، در مجموع آنچه باعث خشنودی توست و باعث دخول و خلود در بهشت است، در انجام آن توفیقم ده و موفقم بدار و آنچه باعث دخول و خلود در جهنم می شود مرا از آن دور نگه دار؛ و این یعنی در بهشت را به سویم باز کن و در جهنم را ببند
گناهکار به بهشت نمی رود، جهنمی است. ” أَلَمْ يَعْلَمُوا أَنَّهُ مَنْ يُحَادِدِ اللَّهَ وَرَسُولَهُ فَأَنَّ لَهُ نَارَ جَهَنَّمَ خَالِدًا فِيهَا” (توبه/63) آیا نمی دانند که هرکس با خدا و رسولش دشمنی کند آتش جهنم برای اوست که در آن جاودان خواهد ماند.
پس پیروی یا عدم پیروی از خدا و رسول و اهل بیت(ع) درها را باز یا بسته می کند.
إِنَّ الَّذِينَ يُؤْذُونَ اللَّهَ وَرَسُولَهُ لَعَنَهُمُ اللَّهُ فِي الدُّنْيَا وَالْآخِرَةِ وَأَعَدَّ لَهُمْ عَذَابًا مُهِينًا (احزاب/57) همانا کسانی که خدا و رسول او را اذیت و آزار کنند، خداوند آنان را در دنیا و آخرت لعنت کرده و از رحمت خویش دور می دارد و برای آنها شکنجه خوارکننده ای فراهم کرده است. لذا دوستی اهل بیت، خشنودی خداوند و بهشت و دشمنی اهل بیت، غضب الهی و جهنم را به دنبال دارد و علاوه بر لعن الهی، عذاب مخصوص در انتظارشان است.
حالا ما با کارهایمان می توانیم موجب خشنودی امام زمانمان(عج) شویم یا خدای ناکرده موجب ناراحتی ایشان شویم.
أبوابَ الجِنانِ و أبوابَ النّیرانِ
1- معلوم می شود بهشت و جهنم چندتا درب دارد؛ بهشت 8 باب و جهنم 7 باب دارد و این نشان می دهد که رحمت الهی بیشتر است؛ و بیشتر انسان ها بهشتی و کمتر جهنمی اند..
2- از خدا می خواهیم همه درها را باز یا ببندد. که الف) از هر دری که خواستیم، بتوانیم وارد شویم؛ یعنی همه خوبی ها را انجام دهیم. ب) از هیچ دری نتوانند ما را وارد جهنم کنند یعنی هیچ نوع بدی را انجام ندهیم.

بسم الله الرحمن الرحیم
اللهمّ وفّرْ فیهِ حَظّی من بَرَكاتِهِ و سَهّلْ سَبیلی الى خَیْراتِهِ و لا تَحْرِمْنی قَبولَ حَسَناتِهِ یا هادیاً الى الحَقّ المُبین.
خدایا در این روز(ماه) بهره ی مرا از برکاتش زیاد گردان و به سوی خیراتش را هم آسان ساز و از حسنات مقبوله ی آن مرا محروم نفرما، ای هدایت کننده به سوی حق آشکار
***********************************
وفّرْ فیهِ حَظّی من بَرَكاتِهِ - بهره مندی از برکات
از این که در این ماه خداوند دعوت ویژه کرده، معلوم می شود که برکات و خیرات این ماه زیاد است
البته خود ماه مبارک از بهترین و نعم الهی است و در این ماه برکات فراوانی وجود دارد
برکات این ماه فراوان است، قرآن، نماز، روزه، دعای ابوحمزه، شب زنده داری، توبه، اطعام، یتیم نوازی و…
فاستبوالخیرات… چرا؟
1- احتمال این که عمر کفاف ندهد تا ماه رمضان دیگر! فرمودند بخشش شبهای قدر اگر از دست رفت عرفه و عرفات هم!!!
2- احتمال پشیمانی وجود دارد ؛ لذا تا منحرف نشدیم باید زودتر انجام دهیم(فاستبقوا)
حظ و بهره از برکات است.
بهره دو حالت دارد؛ یا حرام است: مانند ربا و… و یا حلال است که یا مادی است مانند معاملات و یا معنوی است؛ مانند: ماه مبارک رمضان، دعا و…. شهر رمضان الذی …(بقره/185) خصوص شبهای قدر… انا انزلناه فی لیله القدر و….
رمضان ماه قرآن است هم تلاوت و هم عمل به آن سفارش شده است؛ علیک بقرائه القرآن
وسَهّلْ سَبیلی الى خَیْراتِهِ – آسانی خیرات
راه خیرات را بر من آسان کن- مثل افطاری دادن و….تا هر چه توان دارم در این راه به کار گیرم.
خیر به دیگران کردن به خصوص همسایه سفارش و بی خبری، نهی شده است که سبب مواخذه می شود - صرف دعا و راز و نیاز انسان را بهشتی نمی کند.
ولا تَحْرِمْنی قَبولَ حَسَناتِهِ- قبولی حسنات
آیا خدا همه کارهای خوب را می پذیرد؟! شرط دارد. ایمان و تقوا و اخلاص “وَاتْلُ عَلَيْهِمْ نَبَأَ ابْنَيْ آدَمَ بِالْحَقِّ إِذْ قَرَّبَا قُرْبَانًا فَتُقُبِّلَ مِنْ أَحَدِهِمَا وَلَمْ يُتَقَبَّلْ مِنَ الآخَرِ قَالَ لأقْتُلَنَّكَ قَالَ إِنَّمَا يَتَقَبَّلُ اللَّهُ مِنَ الْمُتَّقِينَ” (مائده/27)
هابیل و قابیل هر دو قربانی در راه خدا کردند ولی تنها از یکی از آنها(هابیل) پذیرفته شد زیرا ایمان و تقوا شرط قبولی است. (من یتق الله یجعل له مخرجا/ فرقاناً )
از آثار و نتایج تقوا، قبولی طاعات است.
در این دعا می خواهیم: خدایا از حسنات اعمال محرومم، نکن نه از خود عمل- این نکته حائز اهمیتی است که عمل خیلی مهم نیست و مهمتر از عمل، حسناتش است. که باعث مهر قبولی می شود.
هادیاً الى الحَقّ المُبین - راهنمایی به حق
حق، مبتنی بر دین حق، ولایت اهل بیت(علیهم السلام) و…. است.
شیطان در کمین است. اگر کمک و هدایت خدا نباشد؛ قطعا موفق به کار خیر نشده و توفیق روزه و نماز و….را پیدا نمی کنیم.
گناه لکه سیاهی است که دل را تیره و سیاه می کند؛ لذا انسان نمی تواند با خدا ارتبا ط برقرار نماید.

بسم الله الرحمن الرحیم
اللهمّ نَبّهْنی فیهِ لِبَرَكاتِ أسْحارِهِ ونوّرْ فیهِ قلبی بِضِیاءِ أنْوارِهِ وخُذْ بِكُلّ أعْضائی الى اتّباعِ آثارِهِ بِنورِكَ یا مُنَوّرَ قُلوبِ العارفین.
خدايا مرا در اين روز براي برکات سحرها بيدار و متنبه ساز و دلم را به روشني انوار سحر منور گردان و تمام اعضا (و جوارحم) را براي آثار و برکات اين روز مسخر فرما به حق نور (جمال) خود اي روشني بخش دلهاي عارفان
اللهم نبّهني فيه لبرکات اَسحاره “خدايا مرا در اين روز براي برکات سحرها بيدار و متنبه ساز
سحرهاي ماه مبارک رمضان از ارزش والا و ويژه اي برخوردار است به طوري که اعمال بسياري در هنگام سحرهاي اين ماه تاکيد شده است، مثل (دعاي ابوحمزه ثمالي، دعاي سحر، قرائت قرآن، خوردن سحري و…) که از خداوند مي خواهيم که ما را در سحرهاي اين ماه از خواب غفلت بيدار سازد تا بتوانيم از فيوضات و برکات آن بهره مند گرديم. حال شايد در اينجا اين سئوال پيش آيد که چرا از خداوند، اين درخواست را مي نماييم؟ که در جواب بايد گفته شود که اين درخواست ارزشمند از خداوند عزوجل براي اين است که انسان در تمام ماههايي که بر او مي گذرد از عبادت و اطاعت الهي در وقت سحرها محروم گرديده و به قولي از فيوضاتي که در سحرها مي تواند کسب کند، غافل است که همين باعث گرديده که از خداوند بخواهيم که ما را ياري دهد تا از خواب غفلت بيدار گشته و بتوانيم از سحرهاي اين ماه پربرکت کمال استفاده را نماييم، تا شايد سحرهاي اين ماه باب فيضي شود براي ماههاي ديگر سال، چرا که سحرها نسبت به ديگر اوقات از شبانه روز داراي فضيلت و برتري خاصي مي باشند، به طوري که در آن هنگام که اکثر انسانها در خواب غفلت خود فرو رفته اند، عده قليلي به عبادت و اطاعت خداوند مي پردازند که ما نيز از خداوند در اين روز خواستاريم که ما را از خواب غفلت بيدار ساخته و مشمول اين آيه شريفه قرار دهد: “الصابرين و الصادقين و القانتين و المنفقين و المستغفرين بالاسحار” يعني “(تقوا پيشه گان) صابران و راستگويان و فرمانبرداران و انفاق کنندگان و استغفار کنندگان در سحرگاهانند” تا بتوانيم به درجات عالي معنوي دست يابيم…
و نور فيه قلبي بضياء انواره “و دلم را به روشني انوار سحر منور گردان
منظور از “نور فيه قلبي بضياء انواره” این است که"در اين روز قلبم را به انوار سحر نوراني کن” همان نور هدايت است که بر قلب انسان تابيده مي شود و او را از ظلمتهاي جهل و ناداني ودوري از خداوند نجات مي بخشد و به قول خداوند (عزوجل:) “الله ولي الذين امنوا يخرجهم من الظلمات الي النور” يعني “خداوند ولي و سرپرست کساني است که ايمان آورده اند که خارج مي کند ايشان را از تاريکي هاي جهالت (و وارد مي کند) به سوي نور و هدايت” که اين نور همان هدايتي است که انسان را به مسير سعادت مي کشاند…
سحرهاي ماه مبارک رمضان داراي نور خاصي است که اگر بنده اي در آن هنگام به مناجات و دعا با پروردگار خويش بپردازد، آن گاه است که آن نور خاص بر دل آن بنده اثر گذاشته و ديده دل او را روشن و منور مي گرداند، به طوري که چيزي جز حقيقت را نمي بيند و نمي پذيرد و از دل او دري باز مي گردد به سوي رحمت پروردگار عالميان که هيچ چيزي جز رضاي ذات اقدس او در آن جاي نمي گيرد چرا که “الله نور السموات و الارض” يعني “خداوند نور آسمان و زمين است” و هرگاه دلي از نور اطاعت الهي نوراني گشت هيچ گاه ظلمت و تاريکي در آن راه پيدا نخواهد کرد.
وخذ بکل اعضائي الي التباع اثاره بنورک يا منور قلوب العارفين
در اين قسمت از دعا از خداوند مي خواهيم که تمام اعضا و جوارح ما را مسخر فرمايد تا اينکه به انجام اعمال اين روز مشغول گرديده و از آثار و برکات آن بهره مند گرديم، حال مي خواهيم بدانيم که منظور از “اعضاي مرا مسخر گردان” چيست؟ در اينجا منظور از “اعضاي مرا مسخر گردان” به نوعي همان توکل بر ذات اقدس پروردگار است تا اينکه ما را به حسن و نيکوترين ثوابها در اين روز موفق بدارد چرا که خداوند متعال عالم به تمام امور است و از هر چيز نهان و آشکار باخبر است “يعلم سرکم و جهرکم"(4) يعني “مي داند (اعمال) نهان و آشکارتان را” و او مي داند که چگونه بندگان خويش را راهنمايي نموده و آنها را به نور هدايت منور و نوراني گرداند.

اللهمّ اهْدِنی فیهِ لِصالِحِ الأعْمالِ- هدایت به اعمال صالحه
انسان، عاقل و مختار است،(اِنّا هَديناهُ السَّبيل اِمّا شاکراً و اِمّا کفوراً، انسان/3) ولی بدون هدایت، عاجز است. چرا؟ چون عقل بشر نسبت به حقایق ناچیز است، پس نیاز به هدایت دارد.
انواع هدایت: تکوینی، تشریعی.
هدایت تکوینی همان پیامبر درون(عقل) و هدایت تشریعی، پیامبر برون(شرع) برای همه انسان هاست، ولی همه انسان ها از آن استفاده نمی کنند؛ (وَمَا كُنَّا مُعَذِّبِينَ حَتَّى نَبْعَثَ رَسُولًا، إسراء/15)عقل به تنهایی برای هدایت عاجز است ولی نیاز به کمک پیامبران را درک می کند و می فهمد؛ پس در همه حال نیاز به هدایت داریم.
اللهمّ اهْدِنی: خدایا هدایتم کن، یعنی خدایا دست مرا در دست اهل بیت و پیامبران بگذار، مرا از وجودشان محروم نکن، مرا در مسیر هدایت آنها قرار بده، و مرا با آنان آشنا کن.
چرا درخواست هدایت به اعمال صالحه می کنیم؟ 1- همه چیز در ترازوی خدا، عمل صالح است. 2- اعمال صالحه موجب نزول برکات شده و خیرات را زیاد می کند و اعمال ناصالح باعث بدبختی و شقاوت انسان می شود. (وَلَوْ أَنَّ أَهْلَ الْقُرَى آمَنُوا وَاتَّقَوْا لَفَتَحْنَا عَلَيْهِمْ بَرَكَاتٍ مِنَ السَّمَاءِ وَالْأَرْضِ وَلَكِنْ كَذَّبُوا فَأَخَذْنَاهُمْ بِمَا كَانُوا يَكْسِبُونَ، اعراف/96)
اعمال صالحه چیست؟ صالح از ریشه صلاح به معنی سالم، شایسته و خوب است و منظور عملی است که صلاحیت اجر را داشته باشد.
از نظر قرآن عملی صالح است که با نیت و انگیزه الهی و لله باشد.
اگر به منافع عمل توجه شود بعید است صالحه باشد، چون ارزش عمل در اسلام همان نیت و انگیزه است که صالح یا ناصالحش می کند.
نجات بخش انسان عمل صالح است.
نشانه های اعمال صالحه: 1- از روی ایمان و اعتقاد انجام شود، اصلا غیرمومن نمی تواند اعمال صالحه انجام دهد. بیش از 50 بار در قرآن جمله «الّذینَ آمنوا و عَملوا الصالحات» آمده است، لذا ایمان و عمل صالح مکمل یکدیگرند و باید با یکدیگر باشند تا تاثیرگذار باشند. (وَالْعَصْرِ، …إِلَّا الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ)، (ثَوَابُ اللَّهِ خَيْرٌ لِمَنْ آمَنَ وَعَمِلَ صَالِحًا، قصص/80)
2- با شعور و ادراک انجام شود. 3- با نیت خالص و قصد قربت انجام شود.
واقْـضِ لی فیهِ الحَوائِجَ والآمالِ- استجابت دعا
استجابت دعا شروطی دارد: 1- به غیر خدا امید نداشته باشی. 2- از خدا بخواهی، (أدعونی أستجب لکُم)
یا من لا یَحْتاجُ الى التّفْسیر والسؤالِ- شرح و بیان حاجات
نیازی نیست که خدا را در جریان کارهایت بگذاری، برای او شرح دهی؛ چون خدا علاوه بر اعمال، بر آنچه در دل و ذهن ما می گذرد، عالِم است، لذا نمی شود چیزی را از او پنهان کرد، البته این با اعتراف فرق دارد.
یا عالِماً بما فی صُدورِ العالَمین
خداوند از ناگفته ها، حاجات مخلوقات آگاه است، لذا احتیاج به تفسیر و سوال ندارد. (يا مَنْ يُعْطى‏ مَنْ سَئَلَهُ، يا مَنْ يُعْطى‏ مَنْ لَمْ يَسْئَلْهُ)
صَلّ على محمّدٍ وآلهِ الطّاهِرین
حوائج باید تحت اسماء الهی باشند تا جواب مثبت گرفته شود، پیامبر(ص) و آل او از اسماء الهی و مسیر دریافت نعمت هستند. (وَلِلَّهِ الْأَسْمَاءُ الْحُسْنَى فَادْعُوهُ بِهَا، اعراف/180)
صلوات دعای مقبول است، لذا پیامبر(ص) فرمودند: وقتی حاجتی می خواهید، بر من صلوات بفرستید، چون کرم خدا بالاتر از آن است که
در میان حاجات یکی را قبول کند و دیگری را رد کند.