اللَّهُمَّ اجْعَلْنِی فِیهِ مِنَ الْمُسْتَغْفِرِینَ وَاجْعَلْنِی فِیهِ مِنْ عِبَادِکَ الصَّالِحِینَ الْقَانِتِینَ وَاجْعَلْنِی فِیهِ مِنْ أَوْلِیائِکَ الْمُقَرَّبِینَ بِرَأْفَتِکَ یا أَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ
خدایا قرار ده مرا در این روز از آمرزش جویان درگاهت، و قرار ده مرا در این روز از بندگان شایسته و فرمانبردارت، و در این روز مرا از دوستان نزدیکت قرار ده، به حق مهربانی‌ات، ای مهربان‌ترین مهربانان
*************************
اللَّهُمَّ اجْعَلْنِی فِیهِ مِنَ الْمُسْتَغْفِرِینَ
خدایا من را در این ماه رمضان جزو مستغفرین قرار بده، برای استغفار، باید شرایط استغفار را داشت. کسی که مال حرام خورده که با استغفار کارش درست نمی‌شود. باید برود و صاحبان مال را راضی کند.
شرایط استغفار چیست؟
شخصی در محضر حضرت علی علیه‌السلام گفت: “استغفرالله"‌ امیرالمؤمنین علی (علیه‌السلام) فرمود: آیا می‌دانی استغفار چیست؟ همانا استغفار درجه علیین است و آن اسمی است که به شش معنی واقع می‌گردد:
اول پشیمانی بر گذشته می‌باشد، دوم عزم و اراده برای دوری از آن گناه تا ابد، سوم حق مخلوقات را ادا نمایی تا خدا را پاک و مطهر ملاقات کنی و حقی از مخلوقات بر عهده تو نباشد، چهارم اینکه به سوی هر فریضه‌ای که ضایع نموده‌ای روی آورده و حق آن را ادا کنی، پنجم اینکه گوشتی را که به واسطه حرام روییده شده به واسطه اندوه‌ها آب کنی تا پوست به استخوان چسبیده و گوشت تازه بین آن‌ها روییده شود و ششم اینکه درد و رنج فرمان برداری و اطاعت را به جسم بچشانی چنان چه شیرینی معصیت را به آن چشانده بودی، پس در آن هنگام می‌توانی بگویی “استغفرالله"‌که در این روز ما هم از خداوند می‌خواهیم جزء مستغفرین واقعی که امیر مؤمنان علی علیه‌السلام در مورد آن توضیح فرموده‌اند قرارمان داده و توبه ما را بپذیرد…
رزق همه ‌اش پول نیست. در احادیث بسیار بیان شده که اگر فلان کار را بکنی ، رزقت زیاد می شود ، منظور از رزق ، رزق معنویاست، رفیق خوب رزق است، همسفر خوب هم رزق است. هر وقت می‌خواهید مسافرت بروید، چند بار استغفار کنید تا یک همسفر خوب داشته باشید
و چهارم اینکه «ورزقه من حیث لایحتسب» از جایی که گمان نداری و فکرش را نمی کنیم روزی می رسد . همسفر خوب پیدا می‌کنی، یک زن خوب نصیبت می شود و…
وَاجْعَلْنِی فِیهِ مِنْ عِبَادِکَ الصَّالِحِینَ الْقَانِتِینَ
خدایا من را از بندگان شایسته خودت قرار بده. فرمانبردار تو باشم. اطاعت تو را کنم. خدا آدم فرمانبردار را دوست دارد.
هنگامی که بنده در پیشگاه خداوند دارای مقام و منزلت است که واجبات الهی را انجام داده و از محرمات او بپرهیزد. آنگاه است که آن بنده به عنوان بنده صالح که مطیع پروردگار خویش است قرار خواهد گرفت که در این روز ما نیز از خداوند می‌خواهیم که ما را جزء بندگان صالح که مطیع اوامر او می‌باشند، قرار دهد.
وَاجْعَلْنِی فِیهِ مِنْ أَوْلِیائِکَ الْمُقَرَّبِینَ
کسانی مقرب درگاه الهی قرار می‌گیرند که هیچ گاه از یاد خداوند در تمام لحظات عمر و حیات خویش غافل نگردند و بندگی خدا را فقط برای رضای خداوند انجام دهند که برای فهم بیشتر به نمونه بارز آن حضرت امیر مؤمنان علی علیه‌السلام اشاره می‌کنیم که در مناجات با خداوند چنین فرمودند: “الهی ما عبدتک خوفا من نارک و لاطمعا فی جنتک لکن وجدتک اهلا للعباده فعبرتک"‌ “بار خدایا! تو را به خاطر ترس از جهنمت و یا به جهت طمع به بهشتت عبادت نمی‌کنم، بلکه تو را شایسته عبادت یافتم، پس تو را عبادت می‌کنم"‌ما نیز در این روز از خداوند می‌خواهیم که به حق لطف و رحمتش ما را از دوستان و اولیاء و مقربان درگاهش قرار دهد. انشاء الله که تابع باشیم .
بِرَأْفَتِکَ یا أَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ
می‌گوید: خدا به مهربانی خودت، دعاهای ما را مستجاب کن. ای خدایی که رحمتت از همه رحم‌ها بیشتر است.

“اللهمّ قَرّبْني فيهِ الى مَرْضاتِكَ وجَنّبْني فيهِ من سَخَطِكَ و نَقماتِكَ و وفّقْني فيهِ لقرآئةِ آياتِكَ برحْمَتِكَ يا أرْحَمَ الرّاحِمين “

اللهمّ قَرّبْني فيهِ الى مَرْضاتِكَ

در دعای روز دوم ماه مبارك رمضان از خداوند می‌خواهیم؛ در ماه رمضان كاری كند كه به رضایت و خشنودی او نزدیك بشویم‌، در روایت وارد شده، اگر می‌خواهی بدانی خدا از تو راضی است، ببین كه تو از خدا راضی هستی یا نه ؟!
بعضی‌ها از خدا راضی نیستند و به درگاه الهی گله می‌كنند كه خدایا چرا همه دارا هستند و من چیزی ندارم، یا چرا همه سالمند و من مریضم؟ نباید این طور حالتی داشت، بلكه باید در هر حالتی كه هستی از خدا راضی باشی.
در صفحه 186 جلد سوم تفسیر ‘روض الجنان و روح الجنان’آمده: یكی از اولیا الهی 30 سال مریض بود، از ایشان سوال كردند آیا دوست نداری خوب شوی و از این مساله بیماری ناراحت نیستی؟ ایشان اصلا ابراز ناراحتی نكرده بود، چون رضایت خدا را ملاك قرار داده بود و نمی‌خواست خلاف خواست خدا بخواهد.
پس اگر می‌خواهی بدانی خدا از تو راضی است یا نه، به دلت مراجعه كن! ببین در زندگی از خدا راضی هستی؟ اگر راضی هستی؛ بدان كه خدا هم از تو راضی است و اگر در گوشه دلت از خدا ناراضی هستی. متوجه باش كه خدا هم از تو نا‌راضی است.
در روایات اسلامی آمده است كه خداوند از سه گروه تعجب می‌كند:
1ـ كسی كه نماز می‌خواند و می‌داند مقابل چه خدایی ایستاده است، ولی در نماز حضور قلب ندارد و حواسش به نماز نیست.
2ـ كسی كه عمری است روزی خدا را می‌خورد و غصه روزی فردا را دارد.
3ـ كسی كه می‌خندد در حالی كه نمی‌داند خدا از او راضی هست یا نه!
وجَنّبْني فيهِ من سَخَطِكَ و نَقماتِكَ: خدایا یك كاری كن كه از غضب تو اجتناب كنم؛ و كاری نكنم كه در ماه رمضان از من ناراضی باشی.

وفّقْني فيهِ لقرآئةِ آياتِكَ برحْمَتِكَ يا أرْحَمَ الرّاحِمين: خدایا مرا موفق به خواندن قرآن كن.
************************
در قدیم رسم بود كه در ماه مبارك رمضان چند ختم قرآن می‌كردند، ولی طلبه‌ها چون درس دارند، حداقل یك ختم قرآن به نیت امام زمان (‌عج) داشته باشند، یا به نیت پدر و مادر و امواتتان حداقل یك بار قرآن را ختم كنند.
كسی كه در ماه رمضان موفق به یك ختم قرآن نمی‌شود، دچار خسارت بزرگی می‌شود، ماه رمضان ماه قرآن است و باید قرآن خواند؛ اگر كسی می خواهد زنگار دلش پاك بشود، باید موقع سحر قرآن بخواند.
با توجه به روایت” همانا این دل‌ها زنگار می‌گیرد، همان‌طوری كه آهن زنگار می‌گیرد و همانا جلای دل‌ها، به‌خواندن قرآن است” از رسول خدا (ص) كه در ‘ارشاد القلوب’ آمده است، بنابراین باید در سحرها قرآن خواند.
پیامبر (ص) می‌فرماید:’پنج چیز دل را صفا دهد و سختی قلب را برطرف می‌كند: همنشینی علما، دست به سر یتیم كشیدن، نیمه‌شب استغفار كردن، كم خوابیدن در شب و روزه‌داری.’
خدایا در روز دوم ماه رمضان ما را موفق كن كه آیات تو را بخوانیم. ای خدایی كه از همه رحم‌كننده‌ها رحمتت بیشتر است.

بسم الله الرحمن الرحیم
اللهمَ اجْعلْ صِیامی فـیه صِیـام الصّائِمینَ : خداوندا ! روزه‌ام را در این ماه، روزه روزه داران قرار ده
و قیامی فیهِ قیامَ القائِمینَ : و شب زنده داری ‌ام را شب زنده داری شب زنده داران
و نَبّهْنی فیهِ عن نَومَةِ الغافِلینَ : و بیدارم کن در آن از خواب بی خبران
و هَبْ لی جُرمی فیهِ یا الهَ العالَمینَ : و ببخش گناهم را در آن، ای معبود جهانیان
واعْفُ عنّی یا عافیاً عنِ المجْرمینَ : و از من درگذر ، ای در گذرنده از گنه‌کاران .

وقتی روزه می‌گیری باید گوش تو هم روزه باشد ( از گناهان مربوط به گوش مثل گوش دادن به غیبت و….)جداً پرهیز کنید، چشمت هم باید روزه باشد، پوستت هم باید روزه باشد؛ موی سرت هم باید روزه داشته باشد(1)
در حدیثی گران‌قدر از پیامبر اعظم (صلی الله علیه و آله) نیز داریم که فرمودند: “اذاغتاب الصائم افطر(2)"‌ یعنی “‌هرگاه روزه دار غیبت کند، روزه‌اش را خورده است” و در حدیث دیگری می‌فرمایند: “‌منغتاب امرا مسلما بطل صومه و نقض و وضوه"‌‌(3) یعنی “‌هر که غیبت مسلمانی را نماید، روزه و وضویش باطل می‌گردد.

صفحات: 1· 2

در مطالعه رخدادهاي سياسي و پديده هاي اجتماعي چند عنصر مهم و اساسي را بايد همواره در نظر داشت؛
نخست: زمينه هاي پيدايش آن چه بوده است؛
دوم: تعريف درست و منطقي از پديده هاي اجتماعي و سياسي داشته باشيم؛
سوم: رابطه علي و معلولي ميان پديده ها را بيابيم؛
چهارم: در يک نگاه کلي و مجموعه اي بتوانيم عوامل گوناگون را از يک پديده به پديده اي ديگر ربط داده و تحليل ارائه دهيم.
پاسخ به اين سؤال که حضرت امام خميني (ره) چه نقشي در ايجاد و پديد آمدن واقعه پانزده خرداد داشتند، احتياج به مطالعه بسيار و بررسي عوامل و ريشه هاي انقلاب اسلامي ايران دارد.
در ابتدا بايد گفت؛ حادثه 15 خرداد 1342، يکي از زمينه ها و عواملي بود که نقش بنيادين در پيدايش حرکتي عظيم و خروشان ملّت داشت؛ مردمی که کشورشان وابسته به بيگانگان و سرسپردگان بود؛ و اين موجب تبديل به يک پژواک جهاني گشت که انقلاب و پيامدهاي آن را موجب گرديد.
* رفراندوم انقلاب سفید و واکنش امام خمینی (ره)
محمدرضا پهلوی که وابسته به آمريکا بود به بهانه پيشرفت، توسعه و تمدن رفوماسيون يا انقلاب سفيد را مطرح کرد و آن را به رفراندوم گذاشت. مفاد اين اصلاحات و لوايح ششگانه مسير تمدن غرب را هموار مي کرد و دين زدايي و مقابله با اسلام و به يغما بردن ثروت هاي عمومي حاصل آن بود.[1] متعاقب آن حضرت امام خميني (ره) اعلاميه اي در دوم بهمن 1341 در تحريم رفراندوم در تهران و شهرستان ها منتشر کردند که موج عظيمي به حرکت درآمد و فرياد «رفراندوم قلابي مخالف اسلام است» بلند شد. شاه در 4 بهمن به قم رفت تا تکليف خود را با مرکز مخالف ها و روحانيت مشخص کند. ولي با شعار «اسلام پيروز است، استبداد محکوم است» مواجه شد که در پي آن چندين کاميون سرباز به مدرسه فيضيه حمله کردند و بسياري از دکان ها و مغازه هايي را که در اعتراض به اعمال شاه بسته شده بود، شکستند و حضرت امام (ره) در پي اين يورش عنوان کرد که جاي هيچ گونه تفاهم با دستگاه حاکمه باقي نمانده و شاه بايد براي جبران اهانت و تجاوزي که به حريم روحانيت شده آقاي عَلَم را از مقام نخست وزيري عزل کند.
روز 6 بهمن رفراندوم انجام شد که کِندي رئيس جمهور وقت ايالات متحده آمريکا بلافاصله پيروزي شاه را تبريک گفت؛ سفير انگليس هم مراتب رضايتمندي ملکه انگليس را به عَلَم اعلام داشت.
اين رأي گيري با فشار مقامات امنيتي و با شعار جاويد شاه انجام شد و با پنج ميليون و ششصد هزار رأي موافق در مقابل چهارصد هزار و پنجاه رأي مخالف به تصويب رسيد.[2]
* عزای عمومی در عید نوروز
در عيد نوروز سال 1342 اعلام عزاي عمومي شد يعني حضرت امام (ره) در عيد فطر در اولين سخنراني مخالفت خود را با شاه اعلام داشته و سپس به علماي قم پيشنهاد کردند؛ تا عيد نوروز 42 را به عزاي عمومي تبديل سازند و با پيک و نامه و پيام اين تصميم را به سراسر کشور تسرّي دادند.
* تهاجم به مدرسه فيضيه
بعد از آن، واقعه تهاجم به مدرسه فيضيه رخ داد، در اين رابطه نيز چون شاه، علما و روحانيت را سد راه اقدامات ضد ديني و غرب پسند خود مي ديد به مدرسه فيضيه حمله کرد و حوزه و طلاب را به خاک و خون کشيد. مدرسه طالبيه تبريز نيز در همين زمان مورد يورش قرار گرفت و صدمات وارده بر طلاب و با چاقو و دشنه و گلوله زياد بود.
اين اعمال رژيم حاکم بيش از پيش تنفر عمومي را به سوي خود جلب کرد و روحانيون را مصمم به مبارزه طولاني با رژیم ساخت و پايگاه مردمي امام خميني (ره) هر چه بيشتر مستحکم گشت.
حادثه فيضيه اثر عظيمي در اجتماع و مردم داشت. استبداد دوره رضاخاني بازگشته بود؛ مردم اين حادثه را با واقعه مسجد گوهرشاد و ديکتاتوري رضاشاه مقايسه مي کردند. عصر دوم فروردين 1342 منزل حضرت امام (ره) مرکز اجتماع مردم و روحانيون مبارز شد. امام (ره) در همان لحظه اولِ آگاهي از حمله به فيضيه، نقش سازندۀ يک رهبر را ايفا کرد؛ از بستن درب منزل با وجود شايعه حمله مأمورين به آن جلوگيري کرد و خود در ميان جمع باقي مانده و به آن ها دلگرمي و شجاعت بخشيد و حتي عازم رفتن به مدرسه فيضيه بود. ایشان بیان کردند: بايد به فيضيه بروم و ببينم به طلبه ها چه مي گذرد. در همان حالي که بسياري روحانيت را شکست خورده مي ديدند، امام در وضعيت پيش آمده پيروزي را مشاهده مي کرد. در اينجا حضرت امام (ره) فتواي تاريخي خود را صادر کرد و در آن فتوا تقيه را حرام و اظهار حقايق را واجب دانستند ولو بلغ ما بلغ.
* مخالفت با مهاجرت علما به نجف
آيت الله سيد محسن حکيم که مقيم نجف بودند پس از اطلاع از وضع دولت در مقابل روحانيت از علماي قم دعوت کرد تا به عراق مهاجرت نمايند.
امام (ره) در نشستي که با مقامات روحاني قم داشتند. متن تلگرام آیت الله حکيم را مورد بررسي قرار دادند و پس از مشاوره و تبادل نظر به اين نتيجه رسيدند که مهاجرت از ايران، جز خالي کردن ميدان، براي رژيم و بي رهبر و سرگردان کردن مردم مبارز و تازه به پا خاسته، چيزي در بر ندارد.
بعد از این مسائل، حکومت پهلوي تصميم مي گيرد تا طلاب را به سربازي بفرستد تا خشم خود را از حرکت هاي مدبّرانه امام ابراز دارد. در تاريخ 20 فروردين 1342 زمان اعزام روحانيان قم و اصفهان به سربازي صادر شد و مأموران رژيم با طرز وحشيانه اي در کوچه و خيابان ها به دستگيري روحانيان جوان پرداختند.
* انقلابی، سوگواری کنید
همزمان با فرا رسيدن محرم 1383 (خرداد 1342) امام اعلاميه ای صادر کرد و خطاب به گويندگان اسلامي و سران هيأت هاي عزاداري، شيوه جدید سوگواري در عاشورا و عاشوراها را در قالبی انقلابی بیان کردند.
به دنبال صدور اين اعلاميه محافل و مجالس عزاداري سيدالشهدا (ع) به راه صحيح و مسير اصلي باز گرديد و جلوه انقلابي به خود گرفت. اکثريت قريب به اتفاق گويندگان اسلامي از مرکز شهر و اطراف آن و نيز بسياري از شهرستان ها در منابر به روشنگري و افشاگري پرداخته و عليه اعمال خيانت بار رژيم شاه و نقشه هاي استعماري او عليه اسلام و ايران سخن راندند؛ آن ها خطرات روز افزون صهيونيسم را بازگو کرده و با بررسي جنايات پادشاهان گذشته، ماهيت شاه را نشان دادند.
این نخستين بار بود که در دسته هاي عزاداري عليه رژیم صهیونیستی شعار داده مي شد. اين حرکت حماسي مردمي و پشتيباني بي دريغ توده ها از امام و اوج نهضت، ضد «انقلاب سفيد» که با فرا رسيدن محرم 83 (خرداد 42) ايران زمين را به لرزه درآورده بود، شاه را سخت وحشت زده ساخت.
* حمله به قم و آدم ربایی
به دنبال اين جريان، تظاهرات تاريخي يازدهم محرم 83 به وقوع پيوست و شعارهاي خميني، خميني، بت شکني…؛ خمينی تو فرزند حسيني …، در فضاي مسجد شاه طنين افکن شد. تمام اين جريانات به تدبير حکيمانه امام (ره) و هدايت و رهبري ايشان بود و رژيم اين را به خوبي دريافته بود، لذا فهميد بايد به مرکز روحانيون حمله ببرد.
شب 12 محرم 1383 مطابق خرداد 1342 حمله رژيم شاه به سنگر روحانيت آغاز شد. آدم دزدان سازمان امنيت، در مرکز و بسياري از شهر ها به آدم ربايي دست زدند و روحانيون مبارز، گويندگان اسلامي و پيروان راه خميني را هر جا که می يافتند، دستگير کرده و روانه زندان می کردند.
* دستگیری امام و عکس العمل مردم
ساعت 30/3 بعد از نيمه شب 15 خرداد کاميون هاي نظامي وارد قم شدند و در اطراف منزل و باغ اناري که پشت منزل امام خميني (ره) قرار داشت، سنگر گرفتند و لحظاتی بعد به منزل ايشان يورش بردند. ابتدا امام را نيافتند ولي بعد امام که متوجه شد خودشان آمدند. بعد از دستگيري حضرت امام، حاج سيد مصطفي فرزند امام از روي پشت بام فرياد زد، «مردم، خميني را بردند … مردم خميني را گرفتند».
اين خبر، انقلاب در قم به پا کرد. خبر دستگيري امام، تلفني به مقامات برجسته روحاني، ملي و سياسي پايتخت رسيد ساعتي بعد اين خبر در سراسر تهران مثل بمب صدا کرد. دانشجويان کلاس ها را ترک کردند و بازار تعطيل و همه به خيابان ها ريخته و دامنه تظاهرات گسترش يافت.
تظاهر کنندگان خشمگين با هدف سرنگوني شاه به پاخاسته بودند، مردم به مراکز حساس حمله کردند و به سوي کاخ مرمر تظاهرات کردند. گروهي نيز به منظور به دست گرفتن راديو به ميدان ارک و اداره انتشارات راديو يورش بردند.
* قیام پانزده خرداد
با اوج گرفتن اين قيام سراسري رژيم شاه در معرض سقوط و واژگوني قرار گرفت؛ رگبار گلوله به سوي مردم باريدن گرفت، تانک ها و توپ ها از کشته ها پشته ساختند و کشتارگاه مخوفي در اطراف کاخ مرمر به راه انداختند. بدين ترتيب جريان 15 خرداد 1342 به وقوع پيوست. البته حضرت امام بعد از آزادي، مجدداً در سال 43 دستگير و تبعيد شدند ولي زمينه هاي انقلاب اسلامي ايران و زیربنای مردمي آن مستحکم گرديد و اين امر حاصل تلاش، مجاهدت، تدبير، آينده نگري، شجاعت و خدا محوري در انديشه سياسي حضرت امام خميني (ره) بود که جلوه گر شد.
پاورقی:
[1]. تاريخ سياسي ايران، ج1.
[2]. روزنامه هاي خبري عصر 7 بهمن 1341.