ویژگی های حضرت فاطمه(س) در روایات
* هستي پيامبر(صلی الله علیه و آله)
پيامبر اكرم(صلی الله علیه و آله) می فرمايد: «يا فَاطِمَة… أَنْتَ مِنِّي وَ أَنَا مِنْكَ…»؛ (2) اى فاطمه! تو از من هستى و من از تو هستم.
* جان پيامبر(صلی الله علیه و آله)
پيامبر اكرم(صلی الله علیه و آله) می فرمايد: «… فِدَاكِ أَبُوك يا فَاطِمَة»؛ (3) پدرت به قربان تو باد اى فاطمه(سلام الله علیها)!.
* عطر بهشتی پیامبر(صلی الله علیه و آله)
پيامبر اكرم(صلی الله علیه و آله) می فرمايد: «… فَفَاطِمَةُ حَوْرَاءُ إِنْسِيَّةٌ فَكُلَّمَا اشْتَقْتُ إِلَى رَائِحَةِ الْجَنَّةِ شَمِمْتُ رَائِحَةَ ابْنَتِي فَاطِمَة(سلام الله علیها)»؛ (4) فاطمه(سلام الله علیها) حوريه اى است به صورت انسان كه من هرگاه مشتاق بوى بهشت می شوم، دخترم فاطمه(سلام الله علیها) را می بويم.
* قلب محمد(صلی الله علیه و آله)
حضرت اميرالمؤمنين، على(علیه السلام) می فرمايد: «… إِنَّ الْحَسَنَ وَ الْحُسَيْنَ سِبْطَا هَذِهِ الْأُمَّةِ وَ هُمَا مِنْ مُحَمَّدٍ كَمَكَانِ الْعَيْنَيْنِ مِنَ الرَّأْسِ وَ أَمَّا أَنَا فَكَمَكَانِ الْيَدَيْنِ مِنَ الْبَدَنِ وَ أَمَّا فَاطِمَةُ فَكَمَكَانِ الْقَلْبِ مِنَ الْجَسَد…»؛ (5) حسن و حسين(علیه السلام) دو سبط اين امت هستند، و آن دو براى محمد(صلی الله علیه و آله) همانند دو چشم براى سرند، و من [براى محمد(صلی الله علیه و آله)] همانند دست براى بدن هستم، و فاطمه(سلام الله علیها) [براى محمد(صلی الله علیه و آله)] همانند قلب براى بدن.
* افتخار على(علیه السلام)
حضرت اميرالمؤمنين على(علیه السلام) می فرمايد: «… أَنَا زَوْجُ الْبَتُولِ سَيِّدَةِ نِسَاءِ الْعَالَمِين…»؛ (6) من همسر بتول(سلام الله علیها) هستم؛ همان كسى كه سرور زنان جهانيان است.
* صفت های آسمانی پنج تن
پيامبر اكرم(صلی الله علیه و آله) می فرمايد: «أَنَا الشَّمْسُ وَ عَلِيٌّ(علیه السلام) الْقَمَرُ وَ فَاطِمَةُ الزُّهَرَةُ وَ الْفَرْقَدَانِ الْحَسَنُ وَ الْحُسَيْن»؛ (7) من خورشيدم و على(علیه السلام) ماه و فاطمه(سلام الله علیها)، زهره (ناهيد) است و حسن و حسين(علیه السلام) دو ستاره نور افشان فرقدان هستند.
* ذوب در اطاعت خداوند
پيامبر اكرم(صلی الله علیه و آله) می فرمايد: «يَا سَلْمَانُ! إِنَّ ابْنَتِي فَاطِمَةَ مَلَأَ اللَّهُ قَلْبَهَا وَ جَوَارِحَهَا إِيمَاناً إِلَى مُشَاشِهَا تَفَرَّغَتْ لِطَاعَةِ اللَّه …»؛ (8) اى سلمان! به راستى كه خداوند قلب و اعضاى فاطمه(سلام الله علیها) تا استخوان هايش را از ايمان و يقين آكنده ساخته است؛ به گونه اى كه در طاعت خدا جديت دارد.
* زيارت شهيدان
امام صادق(علیه السلام) می فرمايد: «إِنَّ فَاطِمَةَ(سلام الله علیها) كَانَتْ تَأْتِي قُبُورَ الشُّهَدَاءِ فِي كُلِّ غَدَاةِ سَبْت…»؛ (9) فاطمه(سلام الله علیها) در هر بامداد شنبه به مزار شهيدان می رفت.
* رایحه خوش فاطمه(سلام الله علیها)
پيامبر اكرم(صلی الله علیه و آله) می فرمايد: «رَائِحَةُ الْأَنْبِيَاءِ رَائِحَةُ السَّفَرْجَلِ وَ رَائِحَةُ الْحُورِ الْعِينِ رَائِحَةُ الْآسِ وَ رَائِحَةُ الْمَلَائِكَةِ رَائِحَةُ الْوَرْدِ وَ رَائِحَةُ ابْنَتِي فَاطِمَةَ الزَّهْرَاءِ رَائِحَةُ السَّفَرْجَلِ وَ الْآسِ وَ الْوَرْد…»؛ (10) بوى پيامبران بوى بِه، بوى حورالعين بوى آس، بوى فرشتگان بوى گل سرخ است، ولى بوى دخترم فاطمه(سلام الله علیها) بوى به، آس و گل سرخ با هم است.
* على(علیه السلام) كفو فاطمه(سلام الله علیها)
امام صادق(علیه السلام) می فرمايد: «… لَوْ لَا أَنَّ أَمِيرَ الْمُؤْمِنِينَ(علیه السلام) تَزَوَّجَهَا لَمَا كَانَ لَهَا كُفْوٌ إِلَى يَوْمِ الْقِيَامَةِ عَلَى وَجْهِ الْأَرْضِ آدَمُ فَمَنْ دُونَه»؛ (11) به راستى اگر اميرالمؤمنين(علیه السلام) فاطمه(سلام الله علیها) را به ازدواج خود در نياورده بود، تا روز قيامت بر روى زمين از آدم تا پس از آدم براى فاطمه(سلام الله علیها) همتايى نبود.
* پيوند آسمانى
پيامبر اكرم(صلی الله علیه و آله) می فرمايد: «مَا زَوَّجْتُ فَاطِمَةَ إِلَّا لَمَّا أَمَرَنِي اللَّهُ بِتَزْوِيجِهَا؛ (12) من فاطمه(علیه السلام) را به ازدواج درنياوردم؛ مگر پس از آنكه خداوند مرا به ازدواج او فرمان داد.
* سخت کوش در خانه داری
حضرت اميرالمؤمنين(علیه السلام) درباره حضرت فاطمه زهرا(سلام الله علیها) می فرمايد: «أَنَّهَا اسْتَقَتْ بِالْقِرْبَةِ حَتَّى أَثَّرَ فِي صَدْرِهَا وَ طَحَنَتْ بِالرَّحَى حَتَّى مَجِلَتْ يَدَاهَا وَ كَسَحَتِ الْبَيْتَ حَتَّى اغْبَرَّتْ ثِيَابُهَا وَ أَوْقَدَتِ النَّارَ تَحْتَ الْقِدْرِ حَتَّى دَكِنَتْ ثِيَابُهَا فَأَصَابَهَا مِنْ ذَلِكَ ضَرَرٌ شَدِيد»؛ (13) حضرت فاطمه زهرا(سلام الله علیها) آن قدر با مشك آب كشيد كه اثر آن در سينه اش آشكار شد و چندان با دست خود آسياب كرد كه دستهايش پينه زد و آن قدر خانه را جارو كرد كه لباسهايش خاك آلود گرديد. و چندان آتش در زير ديگ روشن كرد كه لباسهايش سياه و دود آلود شد، و از اين كارها رنج و سختى زيادى به او رسيد.
* مطيع دائم على(علیه السلام)
حضرت اميرالمؤمنين على(علیه السلام) می فرمايند: «فَوَ اللَّه … وَ لَا أَغْضَبَتْنِي وَ لَا عَصَتْ لِي أَمْراً وَ لَقَدْ كُنْتُ أَنْظُرُ إِلَيْهَا فَتَنْكَشِفُ عَنِّي الْهُمُومُ وَ الْأَحْزَان»؛ (14) سوگند به خدا كه فاطمه(سلام الله علیها) هيچ گاه مرا خشمگين نكرد و در هيچ كارى از من سرپيچى ننمود. و من هرگاه به فاطمه(سلام الله علیها) نگاه می كردم، غم و اندوه از من زدوده می شد.»
* برگرفته از نور خدا
پيامبر اكرم(صلی الله علیه و آله) می فرمايند: «… نُورُ ابْنَتِي فَاطِمَةَ مِنْ نُورِ اللَّهِ وَ ابْنَتِي فَاطِمَةُ أَفْضَلُ مِنَ السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرْض…»؛ (15) نور دخترم فاطمه(سلام الله علیها) از نور خداست، و دخترم فاطمه(سلام الله علیها) برتر از آسمان ها و زمين است.
* بر بالين آدمى
امام باقر و امام صادق(علیه السلام) می فرمايند: «حَرَامٌ عَلَى رُوحٍ أَنْ تُفَارِقَ جَسَدَهَا حَتَّى تَرَى الْخَمْسَةَ؛ مُحَمَّداً وَ عَلِيّاً وَ فَاطِمَةَ وَ حَسَناً وَ حُسَيْناً بِحَيْثُ تَقَرُّ عَيْنُهَا أَوْ تَسْخَنُ عَيْنُهَا… ؛ (16) بر روح آدمى حرام است كه از بدنش جدا شود؛ مگر آنكه پنج تن را ببيند: محمد، على، فاطمه، حسن و حسين(علیهم السلام)، و آن هم به گونه اى است كه يا چشم آدمى روشن و يا تاريك و محزون می شود.
* صدیقۀ شهيدۀ
امام كاظم(علیه السلام) می فرمايد: «إِنَّ فَاطِمَةَ(سلام الله علیها) صِدِّيقَةٌ شَهِيدَة…»؛ (17) فاطمه(سلام الله علیها) بانوى بسيار راست‌گويى است كه او را به شهادت رساندند.
* بهشت مشتاق فاطمه(سلام الله علیها)
پيامبر اكرم(صلی الله علیه و آله) می فرمايد: «اشْتَاقَتِ الْجَنَّةُ إِلَى أَرْبَعٍ مِنَ النِّسَاءِ: مَرْيَمَ بِنْتِ عِمْرَانَ وَ آسِيَةَ بِنْتِ مُزَاحِمٍ زَوْجَةِ فِرْعَوْنَ وَ خَدِيجَةَ بِنْتِ خُوَيْلِدٍ وَ فَاطِمَةَ بِنْتِ مُحَمَّدٍ(صلی الله علیه و آله)»؛ (18) بهشت مشتاق چهار زن است: مريم دختر عمران، آسيه دختر مزاحم و زن فرعون، خديجه دختر خويلد و فاطمه(سلام الله علیها) دختر محمد(صلی الله علیه و آله).
* مادر خردسالان
امام صادق(علیه السلام) می فرمايد: «إِنَّ أَطْفَالَ شِيعَتِنَا مِنَ الْمُؤْمِنِينَ تُرَبِّيهِمْ فَاطِمَةُ(سلام الله علیها)»؛ (19) بى شك خردسالان شيعۀ ما از مؤمنان را (كه قبل از بلوغ از دنيا مي ‌روند) فاطمه(سلام الله علیها) پرورش می دهد.
* شفیعه روز محشر
پيامبر اكرم(صلی الله علیه و آله) می فرمايد: «… يَا فَاطِمَةُ الْبُشْرَى فَلَكِ عِنْدَ اللَّهِ مَقَامٌ مَحْمُودٌ تَشْفَعِينَ فِيهِ لِمُحِبِّيكِ وَ شِيعَتِك»؛ (20) اى فاطمه(سلام الله علیها) مژده باد! كه در پيشگاه خدا مقامى شايسته دارى كه در آن مقام براى دوستان و شيعيانت شفاعت می كنى.
* هدیه فاطمه (سلام الله علیها) به شیعیان
امام صادق(علیه السلام) می فرمايد: «مَنْ صَلَّى أَرْبَعَ رَكَعَاتٍ فَقَرَأَ فِي كُلِّ رَكْعَةٍ خَمْسِينَ مَرَّةً قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ كَانَتْ صَلَاةَ فَاطِمَة(سلام الله علیها)…»؛ (20) هر كس چهار ركعت نماز بخواند [هر دو ركعت به يك سلام] و در هر ركعت [پس از سوره حمد] پنجاه مرتبه سوره «قل هو الله احد» را بخواند، اين نماز، نماز حضرت فاطمه(سلام الله علیها) است.
پی نوشت:
1) من لايحضره الفقيه، ج 1، ص 564.
2) بيت الاحزان، ص 19؛ بحارالانوار، ج 43، ص 32.
3) بحارالانوار، ج 22، ص 490.
4) التوحيد، شيخ صدوق، ص 117.
5) بحارالانوار، ج 39، ص 352؛ كتاب سليم بن قيس، ص 830.
6) معانى الاخبار، ص 58.
7) بحارالانوار، ج 24، ص 74؛ معانى الاخبار، ص 114.
8) بحارالانوار، ج 43، ص 46؛ مناقب، ج 3، ص 337.
9) وسائل الشيعة، ج 2، ص 879.
10) بحارالانوار، ج 66، ص 177.
11) خصال، ج 2، ص 414.
12) عيون اخبار الرضا، ج 2، ص 59.
13) علل الشرايع، ج 2، ص 366.
14) بحارالانوار، ج 43، ص 134.
15) همان، ج 15، ص 10.
16) كشف الغمة، ج 1، ص 414.
17) كافى، ج 1، ص 458.
18) بحارالانوار، ج 43، ص 53.
19) همان، ج 6، ص 229؛ تفسير على بن ابراهيم، ج 2، ص 332.
20) بحارالانوار، ج 76، ص 359.
منبع: کتاب حضرت زهرا(سلام الله علیها)، معاونت تبلیغ و آموزشهای کاربردی حوزه علمیه قم