امام هادی(ع) می فرمايند: الدنيا سوق ربح فيها قوم و خسر آخرون: دنيا همانند بازاری است كه عده ای در آن (برای آخرت) سود میبرند و عده ای ديگر ضرر و خسارت متحمل می شوند. (أعيان الشيعه ، ج 2، ص 93).
امام هادی(ع) دنيا را بازاری می دانند كه هركس كالای وجودی اش را عرضه میدارد و خود را به فروش می رساند؛ برخی با صفات نيك و متخلق به اخلاق الهی شدن، خدایی شدن و مظهر اتم و اكمل خداوند شده و در مقام خلافت ربوبی الهی می نشينند و برخی ديگر در اين بازار از مايه زيان می كنند و فرصت عمر و امكانات و سرمايه هاي وجودی خويش را تباه می سازند و شيطانی می شوند و روح و جسم و جان خويش را به شيطان می فروشند؛ اين گونه است كه سودی نمی برند و تنها زيانكار می شوند.
برخی كالای پرارزش وجود خويش را دوباره به خداوندی می فروشند كه خود اين سرمايه را در اختيار آنان گذاشته و اين گونه نه تنها سرمايه خويش را حفظ مي كنند، بلكه از فضل الهی نيز بهره برده و سود می برند. (فاطر، آيه 92؛ صف، آيه 01)
حضرت هادی(ع) درباره شرايط سخت دنيا و اين بازار بزرگ و پرهياهو می فرمايند: “ان الله جعل الدنيا دار بلوي و الاخره دار عقبي و جعل بلوي الدنيا لثواب الاخره سببا و ثواب الاخره من بلوي الدنيا عوضا": خداوند دنيا را منزل حوادث ناگوار و آفات، و آخرت را خانه ابدی قرار داده است و بلاي دنيا را وسيله به دست آوردن ثواب آخرت قرار داده است و پاداش اخروی، نتيجه بلاها و حوادث ناگوار دنياست. (اعلام الدين، ص 215)
البته آموزه هاي قرآني راهكارهايی را برای آسانی امور زندگی دنيا ارائه می دهد كه مهم ترين آنها توكل و تفويض امور به خداوند است.
امام هادی(ع) نيز می فرمايند: من كان علي بينه من ربه هانت عليه مصائب الدنيا و لو قرض و نشر؛ هر كه بر طريق خداپرستی، محكم و استوار باشد، مصائب دنيا بر وی سبك آيد، اگر چه تكه تكه شود. (تحف العقول، ص 115)
هر كسي كه بخواهد در دنيا كارها بر او آسان شود، همين راه مردان خدا را بپيمايد كه ايشان را به نيكوترين و گرامی ترين اخلاق و پسنديده ترين رفتار هدايت كرده و خلق خدایی را در ايشان می پروراند.
امام هادی(ع) سير و سلوك عرفانی را در همين می دانند و از اين كه هر کسی را پيشوا قرار دهيم و بخواهيم تا با تمسك به مسلك و مرام هر شخصی، خدایی شويم پرهيزمی دهند.
آن حضرت می فرمايند: لو سلك الناس و اديا شعبا لسلكت وادي رجل عبدالله وحده خالصا؛ اگر مردم در راه های مختلف حركت كنند، هر آينه من در مسير و وادی مردی حركت خواهم كرد كه خدا را به تنهایی خالصانه عبادت میكند. (ميزان الحكمه ، ج3، ص60)
امام هادی(ع) در فرازی بلند می فرمايند: «الناس في الدنيا بالاموال و في الآخره بالاعمال؛ اعتبار مردم در دنيا به مال است و در آخرت به عمل (بحارالانوار، ج 78، ص 863، ،حديث 3) پس به جای اينكه دنبال اعتبار كوتاه مدت دنيوی با مال باشيم، به دنبال اعتبار و ارج و قرب پايدار و جاويدان اخروی با اعمال نيك و پسنديده باشيم.