اعتکاف، حج کوچک است. در اعتکاف هم مثل سفر حج، بعضی از لذت های دنیا را به طور موقت، کنار می گذاری و بیشترین هم و غم تو، یاد خدا و سر و کار داشتن با اوست. چند روز از خانواده و دوستانت، دور هستی و وقتی به سوی آنان بر می گردی، به استقبالت می آیند و گویی دوباره متولد شده ای. همان طور که هر سفری کوله پشتی ای می خواهد و کوله باری، سفر اعتکاف، هم وسایلی می خواهد.
خیال رها شده
اولین چیزی که باید با خودت ببری، این است که چیزهایی را نباید با خودت ببری؛ منظورم این است که باید خودت را از نگرانی ها و دلواپسی ها جدا و رها کنی. همه ما کارهای مهمی داریم و مسئولیت های اجتماعی و فردی زیادی بر دوشمان است؛ اما قرار است سه روز مقیم شدن در خانه خداوند را تجربه کنیم. حضرت موسی علیه السلام با آن همه مسئولیت های دشوار که بر عهده داشت، عزم سی روز مناجات کرد و سرانجام، چهل روز نزد پروردگار خود ماند. اسلام، رهبانیت یا کناره گیری از دنیا به خاطر عبادت را به صورت کلی، رد می کند؛ اما برخی فرصت ها را به کناره گیری موقت، اختصاص داده است. وقتی در کنار کارهای دیگر، به یاد خدا هستیم، زیبایی یاد او را حس می کنیم؛ ولی اعتکاف، حس دیگری دارد.
دفترچه خاطرات
حال و هوای اعتکاف، در طول سال به احتمال زیاد، تکرار نخواهد شد و تو باید تمام تلاش خودت را به کار ببندی که چیزهایی را که در اعتکاف به دست می آوری، تا مدت ها حفظ کنی. یکی از راه های حفظ حال و هوای اعتکاف، خاطره نویسی برای یادآوری بعد از اعتکاف است. نوشتن خاطره، در همان لحظه نیز دقت های تو را درباره موضوع معنوی اعتکاف، افزایش خواهد داد؛ به ویژه این که می توانی از معنویت کسانی که رفتارشان در اعتکاف برایت بارز است، بنویسی. گاهی سخن سخنران یا مداحی و یا دوست معتکفت به دلت می نشیند. اینها را یادداشت کن؛ تا وقتی از این فرصت معنوی بر می گردی، بتوانی با نشر و یادآوری آنها، معنویتی را که حال بوده، به ملکاتی تبدیل کنی که ماندنی و پایدار باشند.
دفترچه محاسبات معنوی
محاسبه کردن اعمال، یکی از توصیه های اخلاقی برای اهل ایمان است. امام کاظم علیه السلام می فرماید: «از ما نیست کسی که هر روز به حساب خودش نرسد. پس اگر کار خوبی انجام داد، خدا را شکر کند و از خدا بخواهد که بتواند آن را افزایش دهد و اگر کار بدی انجام داد، استغفار و توبه نماید(1)؛ پس دفترچه ای همراه داشته باش و در آن، بدهی های معنوی خودت به خداوند و خلق او را یادداشت کن. اگر نماز و روزه ای از تو قضا شده، اگر نذری داری که ادا نکرده ای و… همه را در محاسباتت بیاور و حتی در فرصت اعتکاف، می توانی برخی از آنها را به جا بیاوری و از بدهی ها کم کنی.
دفترچه سؤالات اساسی
صفحات: 1· 2